भोलि योगिनी एकादशी, जान्नुहोस् यसको महत्व, पूजा विधि, कथा, मन्त्र र शुभ समय

रंग नेपाल २०७९ असार ९ मा प्रकाशित

पद्म पुराणका अनुसार एकादशीको व्रत गर्नेलाई पृथ्वीमा अश्वमेध यज्ञको फल भन्दा सय गुणा बढी फल प्राप्त हुन्छ ।

शास्त्रमा आषाढ कृष्ण पक्षको एकादशीलाई योगिनी एकादशी भनिएको छ । यस दिन ब्रह्माण्डका निर्माता भगवान विष्णुको व्रत बस्ने विधि छ । जुन यस वर्षको जुन २४ मा शुक्रबार हो । पद्म पुराणका अनुसार एकादशीको व्रत गर्नेलाई पृथ्वीमा अश्वमेध यज्ञको फल भन्दा सय गुणा बढी फल प्राप्त हुन्छ ।

योगिनी एकादशीको महत्व

एकादशी व्रत बस्नेले भन्दा वेदाङ्गका दिव्य विद्वान ब्राह्मणलाई हजार गाई दान गर्दा सय गुणा पुण्य हुन्छ । यिनीहरूमा ‘योगिनी एकादशी’ले जीवहरूलाई सबै प्रकारका असफलता र छाला रोगबाट मुक्त गरी जीवन सफल बनाउन सहयोगी हुन्छ।

यसले शरीरका सबै रोगलाई नष्ट गरी सुन्दर रूप, गुण र कीर्ति प्रदान गर्छ। यस व्रतको फल ८८ हजार ब्राह्मणहरूलाई खुवाउने फल बराबर हुन्छ।

योगिनी एकादशी महापाप नाश गर्ने र महान पुण्य दिने हो। सुन्दा र सुन्दा सबै पापबाट मुक्त हुन्छ। योगिनी एकादशीको व्रतले मानिसको जीवनमा सुख र समृद्धि ल्याउने गर्दछ । भगवान विष्णुको साथमा माता लक्ष्मीको कृपा पनि प्राप्त हुन्छ ।

पूजा विधि

यस दिन बिहान सूर्योदयअघि उठेर पवित्र नदीमा स्नान गर्नुहोस् वा घरमा गंगा जल मिसाएर स्नान गर्नुहोस्, त्यसपछि पूजास्थलमा पूर्व वा उत्तर दिशातर्फ फर्केर बस्नुहोस् र दीप प्रज्वलन गर्नुहोस्।

मन्दिर त्यसपछि भगवान विष्णुलाई पञ्चामृतले अभिषेक गर्नुहोस् र उहाँलाई फूल र तुलसीको दाल चढाउनुहोस्। यसपछि भगवान विष्णुलाई सात्विक वस्तु चढाएपछि कपूरले आरती गर्नुहोस्। यस दिन भगवान विष्णुसँगै पिपलको रूखको पनि पूजा गर्ने विधि छ ।

भगवान विष्णुलाई प्रसन्न पार्न साँझ घर, मन्दिर, पिपलको रुख र तुलसीको बिरुवा नजिक आकाशमुनि दीप प्रज्वलन गर्नु, गंगा आदि पवित्र नदीहरूमा दीप दान गर्नु पर्छ। रात्रिमा भगवान नारायणको प्रसन्नताको लागि नृत्य, भजन-कीर्तन र स्तुतिद्वारा जागरण गर्नुपर्छ। जुन फल जागृत मानिसले हजारौं वर्षसम्म तपस्या गरेर पनि पाउँदैन।

कथा

योगिनी एकादशीको सन्दर्भमा, श्रीकृष्णले धर्मराजा युधिष्ठिरलाई एउटा कथा सुनाउनुभएको थियो, जसमा राजा कुबेरको श्रापबाट एक कुष्ठरोगी हेमामाली नामक ऋषि मार्कण्डेयको आश्रममा पुगे। ऋषिले योग शक्तिबाट आफ्नो असन्तुष्टिको कारण बुझे र योगिनी एकादशीको व्रत गर्न सल्लाह दिए। यक्षले ऋषिको आज्ञा पालन गरे र व्रत बसे र दिव्य शरीर लिएर स्वर्ग गए।

मन्त्र

भगवान विष्णुलाई प्रसन्‍न गर्नका लागि यि मन्त्र जप गर्नुहोस् ।

ओम नमो नारायणाय
ओम नमो भगवते वासुदेवाय नमः
शान्ताकरम भुजंगासायनम पद्मनाभम सुरेश
विश्वधरम गगन मेघवर्णा शुभाङ्गमसँग मिल्दोजुल्दो छ।
लक्ष्मीकान्त कमलनयनम् योगीभिर्ध्यानागम्यम्
वन्दे विष्णु भवभयहरम् सर्व लोकेका नाथम्।

शुभ समय

एकादशी तिथी सुरु हुन्छ २३ जुन को ९:४० बजे देखि
एकादशी मिति समाप्त हुन्छ जुन २४ मा राति ११:१३ बजेसम्म

धेरै पढिएका

पछिल्ला अपडेट