हिन्दू क्यालेन्डर अनुसार प्रत्येक वर्ष माघ महिनाको कृष्ण पक्ष चतुर्थीका दिन सकत चौथको व्रत मनाइन्छ। यसपटक यो व्रत २१ जनवरीमा छ ।
बालबच्चाको दीर्घायु, सुख र समृद्धिको कामनाका लागि राखिने सकट चौथको पर्व आज मनाइँदैछ । हिन्दू क्यालेन्डर अनुसार प्रत्येक वर्ष माघ महिनाको कृष्ण पक्षको चतुर्थी तिथिमा सकट चौथको व्रत मनाइन्छ । सकट व्रतलाई संकष्टी चतुर्थी, तिलकुट र माघी चतुर्थी पनि भनिन्छ ।
यो पर्व प्रायः उत्तर भारतमा मनाइन्छ। यस व्रतमा महिलाहरूले बिहानैदेखि व्रत बसेर साँझ भगवान गणेशको पूजा गर्छन्, त्यसपछि चन्द्रमा देखिएपछि अर्घ्य दिएर व्रत समापन गर्छन् ।
यो व्रत गर्नाले भगवान गणेशले सन्तानमा आउने सबै प्रकारका बाधा र कष्टहरु हट्ने जनविश्वास रहेको छ । सकट व्रतमा माग गरिएका सबै मनोकामना पनि पूरा हुन्छन् ।
तर सकट चतुर्थीको व्रत बस्दा महिलाले केही विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ । आउनुहोस् कुन कुरामा ध्यान दिनुपर्छ।
कालो कपडा कहिल्यै नलगाउनुहोस्
कुनै पनि शुभ कार्य वा धार्मिक अनुष्ठान गर्दा कालो रंगको लुगा लगाउनु हिन्दू धर्ममा वर्जित मानिन्छ। यस्तो अवस्थामा माघ २१ गते व्रत बस्दा भुलेर पनि कालो कपडा लगाउनु हुँदैन । माताहरूले सकट व्रतको पूजामा पहेँलो वा रातो रंगको वस्त्र धारण गर्नु शुभ रहनेछ।
अर्घ्य दिँदा यी कुरामा ध्यान दिनुस्
सकट चौथको व्रत र पूजामा भगवान् गणेशको पूजा–आराधना गरी चन्द्रमालाई अर्घ्य दिने चलन छ । यस्तो अवस्थामा पानीमा चामल र दूध मिसाएर मात्र चन्द्रमालाई अर्घ्य दिनुपर्छ । साथै एउटा कुराको विशेष ख्याल राख्नुहोस कि चन्द्रमालाई अर्घ्य दिँदा खुट्टामा पानी नछोडियोस् ।
चन्द्रमालाई अर्घ दिए बिना व्रत तोड्नु हुँदैन
भगवान गणेशको आराधना गरेपछि चन्द्रमा देख्दा अर्घ्य दिएमा मात्र सकट व्रत पूरा हुन्छ । यस्तो अवस्थामा भुलेर पनि चन्द्रमालाई अर्घ्य दिएर व्रत तोड्नु हुँदैन ।
भगवान गणेशको पूजामा तुलसीको प्रयोग नगर्नुहोस्
सकत चौथमा भगवान गणेशको पूजामा तुलसीको पातको प्रयोग गर्नु हुँदैन । भगवान गणेशलाई दुर्वा घाँस धेरै प्रिय छन्, त्यसैले उहाँको आशीर्वाद पाउनको लागि सक्त चौथमा उहाँलाई दुर्वा घाँस चढाउनुपर्छ।