बान्ता वा अपच हुन्छ ? यी घरेलु उपचारले छिटै राहत पाउनुहोस्
रंग नेपाल
२०७९ साउन १ मा प्रकाशित
खानामा गडबडीका कारण पाचन प्रणालीसँग सम्बन्धित समस्याको जोखिम बढ्छ, विशेषगरी यो बर्षाको मौसममा सरसफाइमा अलिकति लापरवाहीले पनि समस्या बढाउन सक्छ ।
यो मौसममा धेरै प्रकारका भाइरस र ब्याक्टेरियाको संक्रमणको जोखिम पनि बढ्छ । यी जीवाणुहरूले फलफूल र तरकारीहरू सहित अन्य खाद्य पदार्थहरू दूषित गर्न सक्छन्, जसका कारण धेरै प्रकारका पाचन समस्याहरू देखा पर्छन्।
केही प्रकारको पेटको संक्रमण, खानामा विषाक्तता, मोसन सिकनेस वा अत्याधिक खानाले वाकवाकी लाग्ने र बान्ता हुने गरेको स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन्।
आयुर्वेदका अनुसार, वाकवाकी र बान्ता प्रायः डिस्पेप्सिया वा कफ दोषको वृद्धिको संकेत हो। यस्ता समस्याबाट बच्न सबैले खानपानको शुद्धता र सरसफाइमा विशेष ध्यान दिन जरुरी छ ।
यदि तपाई पनि पाचन सम्बन्धी समस्याका कारण वान्ता र वाकवाकीको अनुभव गरिरहनुभएको छ भने प्रत्येक पटक औषधि खानु आवश्यक छैन । आयुर्वेद विशेषज्ञ आचार्य नरेन्द्र अवस्थी बताउँछन्, यस्ता समस्यामा केही घरेलु उपाय अपनाएर राहत पाउन सकिन्छ । यस बारे जानौं।
बान्ता र वाकवाकीमा अदुवाको फाइदा
अदुवा हामी सबैको घरमा सजिलै पाइने औषधि हो, यसले खाना र चियाको स्वाद मात्र बढाउँदैन, यसले बान्ता र वाकवाकीको समस्यामा पनि फाइदा पुर्याउँछ।
अदुवामा कफा ब्यालेन्सिङ, कार्मिनेटिभ र एन्टी-इमेटिक गुणहरू प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ, जसले यस्तो पाचन समस्यालाई कम गर्न मद्दत गर्छ। यदि तपाईलाई वान्ता हुन्छ भने अदुवाको टुक्रा लिनुहोस् र बिस्तारै चपाउनुहोस्, यो लाभदायक हुन सक्छ।
कागती लाभदायक छ
यदि तपाईलाई बारम्बार बान्ता र वाकवाकीको समस्या महसुस भइरहेको छ भने त्यसबाट राहत पाउन कागतीको सेवन गर्न सकिन्छ । कागतीमा एक विशिष्ट सुगन्ध र स्वाद छ जसले वाकवाकीको प्रभावलाई कम गर्न सक्छ।
यसका अलावा सिट्रस फलफूलको सेवनले पनि बान्ताबाट बच्न सकिन्छ, यस्तो अवस्थामा वाकवाकीबाट राहत पाउन पानीमा कागतीको रस र मह मिसाएर खाँदा फाइदा हुन्छ ।
यो पेयबाट राहत पाउन सकिन्छ
वाकवाकीको समस्याबाट छुटकारा पाउन आयुर्वेदमा जिरा–जायफलको सेवन लाभदायी हुने बताइएको छ । एक कप तातो पानीमा १ चम्चा जीरा र एक चिम्टी जायफल मिसाएर तातो पारेर चिसो भएपछि सेवन गर्नुहोस् । यसले बान्तालाई पनि रोक्छ र वाकवाकीको भावनालाई राहत दिन्छ।
विज्ञहरुको सल्लाह के छ ?
पेटमा पित्तको मात्रा बढेपछि वाकवाक लाग्ने–वान्ता हुने समस्या हुने आयुर्वेद विज्ञहरू बताउँछन् । बढेको एसिड, वा पित्तले ग्यास्ट्रिक म्यूकस झिल्लीलाई असर गर्छ, जसले पाचन र बान्तामा समस्या निम्त्याउँछ।
त्यसैले बान्ता हुने अवस्थामा अत्याधिक तातो वा मसलादार खानाबाट जोगिनु पर्छ। पाचन स्वास्थ्यमा सबै मानिसहरूको विशेष ध्यान चाहिन्छ।
